Wzór Podkarpacki

27 listopada 2020 r. nastąpi inauguracja nowego projektu Fundacji Rzeszowskiej – „Wzór Podkarpacki”. Jest on dedykowany wszystkim, którzy zapragną poznać niezwykły świat ludowych kształtów, kolorów i kryjących się za nimi znaczeń.

Wzór Podkarpacki

Obszar województwa podkarpackiego w kontekście dziedzictwa kulturowego, to różnorodna mozaika kultur, którą tworzyło wiele grup etnograficznych.

Materialne przejawy aktywności minionych pokoleń zachęcają do poznania, ale również inspirują do działania. Autorzy „Wzoru Podkarpackiego” postanowili popularyzować wyjątkowe dziedzictwo, a zarazem wspierać kreatywne projekty, w których bogactwo regionalnych wzorów będzie stanowić punkt wyjścia do twórczych poszukiwań.

Na stronie internetowej wzorpodkarpacki.pl, której premiera odbędzie się 27 listopada 2020 r. znajdą się wybrane przez etnografów ze zbiorów podkarpackich muzeów eksponaty. Będą im towarzyszyć opisy podkreślające specyfikę przedmiotów – nośników przeróżnych motywów. Do twórczego wykorzystania zostaną udostępnione również wzory opracowane graficznie w taki sposób, aby można je było wykorzystać podczas projektowania tkanin, odzieży, biżuterii, książek oraz innych przedmiotów.

Należy podkreślić, że realizacja „Wzoru Podkarpackiego” przez Fundację Rzeszowską nie byłaby możliwa bez entuzjazmu i wsparcia merytorycznego pracowników podkarpackich instytucji kultury. W projekt do tej pory zaangażowały się: Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, Muzeum Regionalne w Stalowej Woli, Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej, Muzeum w Przeworsku Zespół Pałacowo-Parkowy oraz Muzeum Etnograficzne im. F. Kotuli w Rzeszowie.

Sztuka i rzemiosło ludowe były jednymi z najbliższych człowiekowi aktywności kulturowych. Jednak w XX w. można było obserwować proces skutecznego zrywania z tymi praktykami.
W efekcie przerwania międzypokoleniowego przekazu straciliśmy wiedzę, umiejętności
i wrażliwość charakterystyczną dla ludzi obcujących z przyrodą czy naturalnymi materiałami. Dopiero na początku XXI w. w Polsce pojawiły się okoliczności sprzyjające sięganiu do kultury ludowej. Jako pierwsi wykorzystali je projektanci, czasem w sposób spektakularny. Wystarczy wspomnieć udaną współpracę wikliniarzy z podkarpackiego Rudnika nad Sanem z wybitnym polskim biurem architektonicznym Ingarden & Ewý przy wznoszeniu pawilonu Polski na wystawie Expo w Japonii w 2005 r. Od tamtego czasu, od polskiego boomu na twórczość inspirowaną kulturą ludową minęła dekada. Trend, wzmacniany na początku przez wybitnych projektantów, zaczął tracić dynamikę. Przejmowany przez kulturę masową, zbliżył się do kiczu. Na szczęście obserwacje poczynione w ciągu kilku ostatnich lat, dotyczące potrzeby pogłębionego doświadczenia przeszłości, dają nadzieję na pozytywny odbiór takich działań, jak „Wzór podkarpacki” – zauważa Paweł Kraus, kurator projektu.

Inicjatywa „Wzór Podkarpacki” jest dofinansowana ze środków Województwa Podkarpackiego w ramach konkursu „Mecenat kultury” 2020.

Szczegółowe informacje na temat inicjatywy są dostępne na stronie www. rzeszowska.org.pl, www.facebook.com/fundacjarzeszowska.
Serdecznie zapraszamy!